8 Mart 2022

MTBF (Arızalar Arasındaki Ortalama Süre) Nedir?

Arızalar arasındaki ortalama süre, bir varlığın güvenilirliğinin bir ölçüsüdür. Varlığın, onu onarmanız gerekmeden önce ortalama olarak ne kadar süre çalışabileceğini gösterir. Temel düzeyde, ekibinizin varlıkları ne kadar iyi koruduğunu görmek için MTBF’yi bakım metriği olarak kullanabilirsiniz. Bunun yanında MTBF’den, envanter kontrolünün sıkılaştırılması için yardım alabilirsiniz. Önleyici bakım programınızda ince ayar yapılması dahil olmak üzere, operasyonlarınızı iyileştirmek için de kullanabilirsiniz. Peki MTBF nedir?

mtbf_nedir 1

Arızalar arasındaki ortalama sürenin tanımı 

Arızalar arasındaki ortalama süre, bir varlığın arızalanmadan önce çalışabileceği ve bakım ekibinin onu tamir etmesi gereken saat cinsinden süredir. Buradaki anahtar kelime  “onarım” kelimesidir. Bunun nedeni MTBF’yi yalnızca tamir edebileceğiniz varlıklar için hesaplamanızdır. Ampuller gibi arıza durumunda değiştirmeniz gereken şeyler için farklı bir bakım metriği kullanmanız gerekir. 

MTBF, bir varlığın güvenilirliği ile yakından ilgilidir ve güvenilirlik denkleminin bir parçasıdır: Güvenilirlik = (Zaman/MTBF) denklemine göre, MTBF’niz ne kadar uzun olursa, güvenilirliğiniz o kadar yüksek olur. Daha uzun bir MTBF süresi, kullanılabilirliğinizin de artması anlamına gelir. 

Ancak güvenilirlik ve kullanılabilirlik arasındaki fark nedir? Güvenilirlik, bir varlığın veya ekipmanın hatasız performans gösterme şansıdır. Kullanılabilirlik, bir varlığın veya ekipmanın herhangi bir zamanda performans gösterme şansıdır. Kullanılabilirliği hesaplarken, hem güvenilirliğini hem de bakım ekibinin bir arızadan sonra tekrar çalışır duruma getirmek için harcadığı süreyi hesaba katmanız gerekir. 

MTBF’nin farklı metrikleri olmasının nedeni 

Tüm arızalar aynı değildir, bu nedenle MTBF’nin her biri farklı arıza tanımına sahip birden fazla varyasyonu vardır . 

Örneğin, arızalı ekipmanı tekrar çalışır duruma getirmek için, bakım ekibinin tamir etmesi gereken tam arızalar vardır. Patlak lastiği olan bir arabayı buna örnek veririz. Bunun yanı sıra ekipmanın hala çalıştığı ancak tam kapasitede olmadığı kısmi arızalar da vardır. Kliması bozuk bir araba düşünün; aracı hala sürebilirsiniz. Radyo anteni kırılan bir araba düşünün. Bu parça tamamen arızalandı, ancak araba çalışır durumda ve belkide bir süre arızayı fark etmeyeceksiniz. Bu nedenle MTBF bazen sistem iptalleri arasındaki ortalama süre (MTBSA), bazen kritik arızalar arasındaki ortalama süre (MTBCF) ve bazen de planlanmamış kaldırma arasındaki ortalama süre (MTBUR) olarak kullanılabilir.

Arızalar arasındaki ortalama süre nasıl hesaplanır 

Üç temel değişkeni ele almanız gerekir. Bunlar, varlığın çalıştığı toplam saat sayısı, arızalanma sayısı ve arızadan sonra onarılması için geçen süredir. 

İlk olarak toplam çalışma saatini (çalışan saatler eksi çalışmadığı ve onarıldığı saatler) alın ve bunu toplam arıza sayısına bölün. 

Varlığın çevrimdışı olmasının planlandığı yani mesai dışı zamanları dahil etmeyin. Örneğin, üretim tesisiniz yalnızca bir vardiya çalışıyorsa, bir pres günde yalnızca sekiz saat çevrimiçi olacak şekilde programlanabilir. Üç gün boyunca, bu 72 saat değil, 24 saat eder. 

Farklı varlıklar için değişkenlik göstereceği için, iyi bir “çevrimiçi” tanımına sahip olduğunuzdan emin olun. Örneğin bir hidrolik pres düşünelim. Açık olduğu tüm süre boyunca çevrimiçi mi? Yoksa sadece güç uyguladığında mı çevrimiçi? Başka bir örnek olarak forklifti ele alalım. Çalıştığı tüm zamanları mı yoksa yalnızca yük taşıdığı zamanları mı hesaplamanıza dahil ediyorsunuz? 

Bu durumda doğru bir cevap yoktur, ancak doğru işlem için tutarlı olduğunuzdan emin olmanız gerekir. 

mtbf_nedir 3

MTBF nedir, formülü nasıl kullanılır? 

Basit bir örnek üzerinden ilerleyelim. Diyelim ki 24 saat çalışan bir motorunuz var ve bu süre zarfında iki kez arızalandı. Her seferinde ekibin düzeltmesi bir saat sürdü. 

Motor toplam 22 saat çalıştı (24 saat eksi onarım için geçen iki saat). Yirmi iki bölü ikiye, toplam başarısızlık sayısı 11’e eşittir. Harika bir performans gösterdiği söylenemez. Ortalama her 11 saatte bir arıza verecektir. Bu cihazı yenileme zamanı geldiğini gösterir. 

Neden MTBF yazılımını kullanmalısınız? 

Bazı durumlarda, düşük MTBF, varlığı emekliye ayırmanın ve yerine yenisini getirmenin zamanının geldiğini gösterir. Bir varlık tamamen güvenilir değilse, ve size problem çıkarıyorsa, kullanım ömrünün sonuna yaklaşmış olabilir. Ancak bu her zaman için geçerli değildir. 

Düşük bir MTBF, operatör hatasından ve kötü bakım uygulamalarından da kaynaklanır. Operatörlerin makineyi nasıl çalıştırdığı ve teknisyenlerin onu çalışır durumda tutmaya çalıştıkları yöntemler nedeniyle başarısız olunur. 

Kontrol edilecek ilk şey, operatörlerin ekipmanı kötüye kullanmamasıdır. Eğer öyleyse, bunun bilgisizlikten mi yoksa ilgisizlikten mi olduğunu belirlemeli ve ardından uygun adımları atmalısınız. Operatör hatası değilse, iş akışlarını kolaylaştırmanın ve güçlendirmenin yolları için MTBF yazılımınıza bakmaya başlayabilirsiniz. 

Doğru MTBF yazılımıyla bakım programlarınızı iyileştirebilir, KPI’larınızı ve MTBF dahil bakım metriklerinizi artırabilirsiniz. 

Standartlaştırılmış iş emri süreçleri ve prosedürleri 

Teknisyenlerden oluşan bir ekiple, aynı varlık ve ekipmanın bakımını ve onarımını her zaman aynı kişiye yapamazsınız. Öyleyse şu soru akla geliyor: Teknolojinin işi her seferinde doğru şekilde yaptığından nasıl emin olabiliriz? 

MTBF yazılımı ile iş emirlerini atamak çok daha kolay ve çok daha tutarlıdır. Modern iş emri yönetimi çözümleri, kaybolması kolay bir kağıt parçasına notlar karalamaya çalışmak veya her şeyi elektronik tablo hücrelerine sıkıştırmak yerine, teknisyenlere hızlı ve tutarlı bir şekilde çalışmaları için ihtiyaç duydukları her şeyi ulaştırmayı kolaylaştırır. Bunun yanında içerdikleri: 

  • Kapsamlı bakım ve onarım geçmişleri, 
  • Adım adım talimatlar, 
  • Özelleştirilebilir kontrol listeleri, 
  • Dijital görüntüler, şemalar ve işletme ve bakım kılavuzları, 
  • İlgili parçalar ve malzemelerdir

Artık, deneme yanılma ve basit tahminlere dayanan teknisyenler yerine, mevcut en iyi uygulamalarınıza anında erişebilirler.

mtbf_nedir 2

Dengeli MRO envanter yönetimi ve kontrolü 

Bir varlık için MTBF’nizi öğrendikten sonra, teslim sürelerine bakmak ve eşit seviyeler belirlemek oldukça kolaydır. Preslerinizden birinin üç haftada bir bozulma eğiliminde olduğunu öğrendikten sonra, hangi parçalara ve malzemelere ne zaman ihtiyaç duyacağınızı daha kolay planlarsınız. Pres yeni bir cıvataya, rondelaya veya ara parçaya ihtiyaç duyabilir. Mevcut envanterinize ve teslim sürelerine bakarak bunların elinizde olduğundan emin olabilirsiniz. Diyelim ki her üç haftada bir ihtiyaç oluyor, elinizde iki tane var ve sipariş teslim süresi üç hafta. Bir tane daha kullanır kullanmaz sipariş vermek gerekir. 

Doğru yazılım çözümü ile bu sürecin çoğu otomatik olacaktır. Yazılımda mevcut ve ihtiyaç seviyelerinizi ayarlayın. İsteğe bağlı veya önleyici bakım iş emrini her kapattığınızda yazılım, parça veya malzemeyi mevcut envanterinizden çıkarır. Size yeniden sipariş verme zamanının geldiğini bildiren bir mesaj gönderir. Hatta bazı satın alma adımlarını otomatikleştirir. 

Mükemmel zamanlanmış önleyici bakım denetimleri ve görevleri 

MTBF’yi envanter kontrolünü ayarlamak için kullanabileceğiniz gibi, önleyici bakım denetimlerini planlamak için de kullanabilirsiniz. Ortalama olarak, bir varlığın yaklaşık 100 saatlik çalışmadan sonra arızalandığını biliyorsanız, her 85 saatte bir bakım ayarlarsınız. 

MTBF, varlığın veya ekipmanın ne zaman arızalanma eğiliminde olduğunu size söyler. Verilerinizin hızlı bir şekilde gözden geçirilmesi, neden arızalanma eğiliminde olduğunu da iletir. Hem neden hem de ne zaman olduğuna bakarak, doğru zamanda doğru denetimlere ve görevlere sahip olabilirsiniz. 

Sonraki adımlar

MTBF nedir konusunda yeterli bilgiyi aldınız mı?

repairist, size yardımcı olmak için burada. MTBF nedir? hakkındaki sorularınızı yanıtlayabilir, yazılımın temel özellikleri ve faydaları hakkında bilgi verebilir, repairist demosuna ulaşmanıza ve hatta ücretsiz bir deneme almanıza yardımcı olabiliriz.